آیین باور - برآن بودم تا یادداشتی براحوال شهر نازیبای کرج بنویسم و تقدیم مدیرت شهری کنم در گزارشهای پیشین این نوشته را یافتم که هشت سال پیش رخطاب به مدیریت شهری نوشته بودم و خواندم دیدم هنوز اوضاع شهر همان و بلکه بدتر است و بهتر است بار دیگر همان را باز نشر کنم. در تماس تلقنی و ارتباط با شهردار وقت تبریز که با روی خوش پاسخم را داد و مستنداتی را برایم ارسال کرد نکات زیر توجهم را جلب کرد و تبریز 90 را با کرج 401 مقایسه می کنم.

به هر روی تبریز و شاخص‌های توسعه آن درسی برای تمام مدیران شهری  است. در دنیای مدرن امروز اصول شهرداری و مدیریت شهری دیگر یک بخش از دهباشی و مدیریت کد خدا منشی نیست. مدیران با سواد و متخصص کسانی هستند که صرفا شهر را با فعالیت‌های عمرانی تعریف نمی‌کنند و شهر رادر فضای مجموعه عواملی توسعه یافته برای زندگی مطلوب می نگرند تا رفاه و آسایش با هزینه ای منطقی فراهم آید . اگر امروزدر زندگی شهری خلاف این موضوع را شاهد هستیم، باید مشکل را درجای دیگر جستجو نمود.

قضاوت اینکه تا چه حد در کلان شهر کرج به چنین تعاریفی اندیشیده شده یا حتی نزدیک شده ایم، با خوانندگان فهیم که بهترین داوران و مصرف کنندگان نهایی و اصلی محصولات شهرداری اند!

به عنوان یک خبرنگار و کارشناس مدیریت گردشگری معتقدم یکی از چیزهایی که بسیار آزار دهنده در بدو ورود به کلان شهر کرج ، مدیریت شهری و چیدمان هر آن چیزی است که در شهر  است.

سیما و منظر نازیبا، ساخت و سازهای بی رویه و غیر اصولی نماهای زشت و نا مانوس با بافت شهری و اقلیمی کرج، پیاده روهای غیر استاندارد و سنگفرش های دائم التخریب و دائم التغییر!! عدم رعایت اصول شهرسازی درساخت بنا ها عدم رعایت نمای معماری بی نظیر و بی نقص ایرانی،  نابودی خانه ها و بافت تاریخی میدان کرج و پلها و زیر گذرها و روگذرها، تبلیغات خارجی داخلی بی ربط و عدم توجه به نیاز های بصری، روانشناسی، معلولین، کودکان، عدم رعایت لیست اولویت های زیبا سازی شهری ، عدم رعایت قوانین راهنمایی رانندگی در ساخت و سازها ، و....

به عنوان مثال نگاهی کلان و دقیق به برنامه پنج ساله تبریز یا همان تبریز 90 نشان می دهد مدیریت برنامه ریزی شده، تأثیر خود را در روند روبه رشد شهرو کسب موفقیت‌های قابل توجه در حوزه مدیریت شهری بر جای می گذارد، موفقیت‌هایی چون کسب رتبه اول کشوری در جذب سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی، کسب عنوان تمیزترین شهر از سوی وزارت کشور و سالم‌ترین شهر ایران در بین هزار شهر برگزیده توسط سازمان بهداشت جهانی در سال‌های 89 و 90، کسب عنوان توسعه‌یافته‌ترین و زیباترین شهر ایران به انتخاب مجله الکترونیکی سازمان ملل متحد و ده‌ها عنوان و رتبه برتر ملی و بین‌المللی موید این امراست.

کسب عنوان بهترین شهر، آسان نبوده است

 این توفیقات چشمگیر در شرایطی نصیب شهرداری و شورای اسلامی شهر تبریز شده که فقدان درآمدهای پایدار، کاهش درآمدهای شهری،کمبود اعتبارات عمرانی، وجود قوانین نا‌کارآمد ومحدودکننده، محدودیت اعتبارات تخصیصی دولت به شهرداری‌ها و ده‌ها چالش مدیریتی دیگر گریبانگیر شهرداری‌ تبریز بوده و رکود اقتصادی حاکم بر جهان در چند سال گذشته نیز تأثیری مستقیم بر کاهش درآمدهای بودجه‌ای و محدود شدن فعالیت‌های عمرانی این نهاد خدماتی داشته است.

رمز موفقیت چه بوده است؟

مدیریت شهری تبریز با اولویت‌بندی بسیاری از طرح‌ها و برنامه‌های مغفول در حوزه مدیریت شهری، برنامه‌ریزی و مشارکت انجمن انبوه‌سازان استان و بخش خصوصی برنامه‌ریزی‌های کلانی را در راستای احیای بافت‌های فرسوده و نیز حاشیه‌نشینی انجام داد .

 ایجاد و توسعه زیرساخت‌های گردشگری نظیر اجرای طرح‌ها و برنامه‌های زیست‌محیطی، اجرای طرح‌ها و برنامه‌های متنوع فرهنگی هنری، راه‌اندازی اتوبوس‌های تبریزگردی، اجرای طرح از من بپرس، آماده‌سازی و معرفی جاذبه‌ها و ابنیه تاریخی و قدیمی برای استفاده گردشگران، تجهیز و نوسازی همه ساله موزه شهر و خانه موزه استاد شهریار در راستای تقویت زیرساخت‌های گردشگری گام برداشت و کرج هنوز حتا یک موزه مردم شناسی ندارد.

پاسخ احتمالی مدیریت شهری کرج: مهاجر داریم!بودجه نداریم!

تبریز مهد سرمایه‌گذاری بخش خصوصی

 تجربه موفق شهرداری تبریز در جلب مشارکت‌های مردمی و جذب سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی، امروز به الگوی دیگر شهرهای کشور تبدیل شده و طی چهار سال گذشته(زمان نگارش گزارش اصلی ) بسیاری از سرمایه‌گذارانی که علاقمند به ترقی و توسعه این شهر تاریخ‌ساز بوده‌اند باحضوردرپروژه‌های کلان شهری و سرمایه‌گذاری‌های چندین هزارمیلیاردی، به عنوان بازوی توانمند مدیریت شهری چرخه توسعه پایدار تبریز را به پیش می‌برند و مانند سرمایه گذاران کرج به دوبی و قزوین تارانده نمی شوند.

پیشگامی در صیانت از محیط زیست

 جمع‌آوری، دفع، دفن و بازیافت زباله و مواد زائد شهری، مدیریت و نگهداری بخشی از منابع آبی، ایجاد و توسعه فضای سبز شهری، دفع و معدوم‌سازی حیوانات و جانوران موذی از جمله موش‌ها، تنظیف و پاکسازی معابر شهری، لایروبی جوی‌ها، کاریزها و آبروهای شهری و جمع‌آوری و معدوم‌سازی سگ‌های ولگرد مهم‌ترین وظایف و مسئولیت‌های شهرداری تبریز در حوزه مدیریت و حفاظت از محیط زیست انسانی و طبیعی است که با جدیت تمام مورد توجه این مجموعه می‌باشد.تبریز را پیشگام ساخته است.

پاسخ احتمالی مدیران شهری البرز: سگهارا با شدت می کشیم ، توانایی به آتش کشیدن باغها و نابودی درختان برای ساختن برج را داریم برف و باران ببارد غافل گیر می شویم آبهای سطحی شهر ما توانایی غرق کردن کشتی تایتانیک را دارند، و حق آب تشنگان استان را به پایتخت تقدیم می کنیم، سالهاست درحال احداث کمپوستیم و خیلی کارهای دیگر.اینها کار هرکسی نیست مهاجر داریم!...بودجه نداریم!

راه‌اندازی کارخانه بازیافت، تفکیک و تولید کمپوست با ظرفیت یک هزار تن در روز تبریز  با هدف کاهش و حذف اثرات تخریبی شیرابه‌های حاصل از دفن زباله‌های شهری و نیز گازهای استحصالی متان، اقدام به احداث کارخانه تصفیه شیرابه‌های مرکز دفن به روش‌های COD و BOD نموده در مقیاس واقعی با مشارکت بخش خصوصی و در جوار مرکز دفن بهداشتی به مرحله اجرا در آمده ، علاوه بر استحصال آب مورد نیاز کشاورزی حاصل از تصفیه شیرابه‌ها، نسبت به کاهش اثرات منفی زیست محیطی دفن زباله اقدام شده است.

پاسخ احتمالی مدیران شهری کرج : پس آب کارخانجات را به محیط منتقل می کنیم،زباله ساز ترین شهرکشوریم ،نه تنها آب تمییز کن نداریم ،اصلا آب نداریم .با آب شرب لوله پارک ها و هندوانه هایمان را سبز می کنیم و کارواش هایمان که نگو و نپرس.....آخه بودجه نداریم! مهاجر داریم!

مدیریت بحران در تبریز

 احداث شهرک امن تبریز، به ظرفیت اسکان موقت 10 هزار نفر از حادثه‌دیدگان در مواقع بحران و بلایای طبیعی را دارد در کرج به کجا پناه خواهیم برد؟

  پاسخ احتمالی مدیران شهری کرج: ما ترجیح می دهیم موبایل هایمان را خاموش کنیم چون اصلا  بودجه نداریم و مهاجرها نمی گذارند کار کنیم!

توسعه فضای سبز؛ احیای باغ‌شهر قدیم

 باغ‌شهر تبریز به واسطه رشد و توسعه شهرها، افزایش جمعیت، رشد شهرنشینی و مهاجرت‌های بی‌رویه و بی‌حساب و کتاب از روستاها به شهر در یکصد سال گذشته آسیب شدید دید به طوری که زمینه برای از بین رفتن باغ‌شهر تبریز در کمترین زمان ممکن فراهم شد. شهرداری تبریز با درک اهمیت حفظ و حتی ایجاد و توسعه فضای سبز شهری به عنوان میراث نسل‌های آتی، در یک دوره زمانی مشخص و طی هشت سال علاوه بر جلوگیری ازتغییر کاربری فضاهای سبز به مسکونی و تجاری و تخریب فضای سبز شهری افزایش سرانه فضای سبز شهری تبریز ازهشت متر مربع در سال 85 به 16 متر در سال 90 شد و به استانداردهای جهانی رسید.

پاسخ احتمالی مدیران شهری کرج:  ماهم جهانشهر؛ باغهای حصار و باغ سیب و روستاهای اطراف محلات قدیمی، خیابانهای درختی تپه زورآباد را با خیابان و خانه سازی کندیم،  برج  ساختیم  .....

این گزارش می تواند تا ابد ادامه یابد اما توخود حدیث مفصل بخوان از این مجمل

تعریف بنچ مارکینگ چیست؟

دیکشنری آکسفورد توضیح زیر را برای توصیف معنی بنچ مارک (Benchmark) ارائه کرده است:

بنچ مارک: چیزی که قابل اندازه‌گیری باشد و بتوان آن را به عنوان معیاری برای سنجش چیزهای دیگر استفاده کرد.

بنچ مارک کردن: قضاوت درباره‌ی کیفیت چیزی بر اساس مقایسه‌ی آن با چیزهای مشابه.

در بنچ مارکینگ، مدیران، عملکرد و کارایی محصولات و فرایندهای خود را با رقیبان، شرکت‌های سرآمد و واحد‌های دیگر در مجموعه‌ی خود – که فعالیت مشابهی را انجام می‌دهند – مقایسه می‌کنند؛و با به‌کارگیری بهترین شیوه‌های اجرایی در فروش و عملیات سازمانی، عملکرد را بهبود می‌بخشند.

هدف در بنچ مارکینگ این است که نمونه‌ها و الگوهایی با عملکرد بهتر را پیدا کرده و فرایندها و اقدام‌هایی که آن خروجی را ایجاد کرده‌اند، درک کنیم.

شرکت‌ها سپس با الهام از آن فرایندها و اقدام‌ها، عملکرد خود را بهبود می‌دهند. این کار از جنس تقلید نیست؛ بلکه شکلی از نوآوری است.

بنچ مارکینگ فرایند پیوسته و دائمی سنجش محصولات، خدمات و فرایندهای یک کسب و کار، در مقایسه با قدرتمند‌ترین رقبا یا شناخته‌شده‌ترین نمونه‌های پیشتاز بین‌المللی است.

تعریف ساده‌ی بنچ‌ مارکینگ این است: «جستجو در صنعت برای پیدا کردن بهترین شیوه‌ی انجام یک کار که می‌تواند بالاترین سطح خروجی و عملکرد را ایجاد کند.»