مروری بر مقاصد گردشگری البرز، استان زیبای ناشناخته (3)
آشنایی با کاخ سلیمانیه
یکی از پسران فتحعلی شاه که سلیمان میرزا نام داشت فرمانروای منطقه کرج بوده و این قصر هم مقر اقامت او بوده است.در تالار این بنا، دو نقاشی کشیده شده است در تابلوی بارعام فتحعلی شاه، سلیمان میرزا به صورت کودکی در کنار تخت طاووس تصویر شدهاست.( بی نظیر و کم نظیر )
آیین باور _ .وقتی سخن از گردشگری البرز به میان می آیدبرخی با واکنشهای تند به مقابله برمی خیزند که مگر کرج هم گردشگری دارد؟ مگر چند خرابه و یک جاده چالوس و یک کاخ شمس گردشگری می شود؟ پاسخ بسیار روشن است بله کرج شهری با بضاعت های گردشگری منفعل، جاذبه های قابل توجهی برای گردشگران در شاخه های مختلف گردشگری دارد که برخی بالفعل نشده و برخی دیگر بالقوه هستند اما شناخته نشدند. بیش از صد قلعه و تپه باستانی ۲ تا ۵ هزار سال، داشتن کویر و رودخانه و کوهستان؛ غار ،آبشار، پیست اسکی، دشت، زراعت، پرورش اسب، روستاهای تاریخی و کویری و کوهستانی ،امامزادگان شاخص، صنعت و پژوهشکده های درجه یک ملی و بین المللی یعنی گونه های متفاوتی از گردشگری را می توان در این استان تعریف کرد. گام نخست آشنایی با داشته های ملموس:
کاخ سلیمانیه
کاخ سلیمانیه در محدوده مرکزی شهرکرج واقع دراستان البرز و حدفاصل بلوارهای شهید چمران و امامزاده حسن، در محوطه داخلی دانشکده کشاورزی بنا شده است.
این بنا در بین سالهای ۱۲۲۵ تا ۱۲۲۷ هجری قمری در دوران فتحعلیشاه قاجار، به فرمان یکی از پسران وی به نام سلیمانمیرزا، برای اقامت تابستانی در باغی بزرگ بنا شد. محمد حسین خان نظام الدوله اصفهانی (صدر اصفهانی) آن را ساخت و در تاریخ ۲ اسفند ۱۳۲۷ با شمارهٔ ثبت ۳۷۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در مجاورت این کاخ برج چهار طبقهای متعلق به دوران صفویه هم موجود بوده که اکنون تنها طبقه همکف آن باقی ماندهاست.
کاخ سلیمانیه و باغ زیبای مقابل آن و نیز ساختمانهایی که جهت ملازمین موکب شاهی تعبیه شده بودند، مجموعه اقامتی و فرماندهی کوچک و بسیار زیبایی را ایجاد کرده بودند که متاسفانه ساختمانهای ملازمین شاهی از بین رفتهاست.ساختمان کاخ آجری است و نمای آن تزیینات ویژهای ندارد. بنای این کاخ روی پیلوت ساخته شده که در زمان خود نوعی نوآوری بهشمار میرود. در شرق ساختمان کاخ برجی در ۵ طبقه ساخته شده بوده که هماکنون تنها ویرانههای طبقه همکف آن باقیماندهاست.
وجه تسمیه
یکی از پسران فتحعلی شاه که سلیمان میرزا نام داشت فرمانروای منطقه کرج بوده و این قصر هم مقر اقامت او بوده است. بنابراین طبیعی است که نام او بر روی این قصر گذاشته شود.صدر اصفهانی، بانی آن نیز پدر زن سلیمان میرزا بوده است . علاوه بر این در یکی از تابلوهای نقاشی تالار اصلی کاخ، دریای تخت فتحعلیشاه تاریخ (سند ۱۲۲۸) خوانده میشود. میتوان احتمال داد که ساختمان بنای اولیه در سال ۱۲۲۵ آغاز شده ودر سال ۱۲۲۷ فتحعلیشاه دستور تکمیل و گسترش این مجموعه را داده است که با این حساب در این سال بنای اصلی (کاخ ) به بنای اولیه الحاق شده است و در سال ۱۲۲۸ ه.ق با تکمیل تزیینات داخلی به پایان رسیده است.
داستان دیگری هست که نامگذاری این ساختمان به پاس تولد سی و چهارمین پسر فتحعلی شاه با نام سلیمان میرزا ذکر شدهاست. در تالار این بنا، دو نقاشی از عبدالله خان نقاش باشی روی دیوارها کشیده شده که یکی تصویر آقا محمدخان و دیگری تصویر فتحعلی شاه و اطرافیانشان است. در تابلوی بارعام فتحعلی شاه، سلیمان میرزا به صورت کودکی در کنار تخت طاووس تصویر شدهاست.( بی نظیر و کم نظیر )
همچنین فرهاد میرزا زمان احداث بنا را در سنهٔ یک هزار و دویست و بیست و شش دانسته و از حاجی محمد حسین خان صدر اعظم اصفهانی به عنوان سازندهٔ بنا نام بردهاست. گاسپار دروویل، افسر فرانسوی که در همان سالهای ساخت این ساختمان در ایران به سر میبرده است، در سفرنامه خود روایت متفاوتی ارائه میکند. به گفته او محمدعلی میرزا دولتشاه پسر بزرگ فتحعلیشاه که از تعیین عباس میرزا به ولیعهدی خشمگین بود، برای اثبات لیاقت خود، با سلیمان پاشا والی بغداد وارد جنگ شد و او را شکست داد و غرامت جنگی هنگفتی از او گرفت. او تمام پول را برای فتحعلیشاه فرستاد تا به این ترتیب نزد او محبوبیتی کسب کند. فتحعلیشاه با پولی که دست آورده بود، این کاخ را بنیان گذاشت و نام آن را سلیمانیه نهاد تا خاطره شکست سلیمان پاشا را زنده نگاه دارد.
https://www.aeinbavar.ir/fa/news/379/
معماری کاخ:
ساختمان کاخ دارای دو اشکوب است؛ طبقه همکف حدودا بهصورت پیلوت های امروزی و بهمنظور قرارگیری برخی از فضاهای خدماتی کاخ در نظر گرفته شده و طبقه دوم که از طریق دو راهپله در دو سوی ساختمان قابلدسترسی است، شامل تالار مرکزی بزرگ و اتاقهای دو سوی آنکه بهمنظور اتاقهای استراحت در نظر گرفته شده، است.
از جمله نکات بسیار جالب در این بنا برونگرایی محض این بنا است، بهطوری که پنجرههای بسیار بزرگ و کم عرض ساختمان باعث شده است فضاها از دو سوی به محوطه بیرونی چشماندازی وسیع داشته باشند و همچنین در تمام ساعات روز نورگیری کنند که این امر خود باعث شده فضاهای داخلی مملو از نور و روشنایی شوند.
علی رغم اینکه باغ عمر زیادی نداشته اطلاعات کافی در مورد آن موجود نیست، از علل تخریب آن متروک ماندن آن و فرار سلیمان میرزا است. زیرا پس از درگذشت فتحعلی شاه در سال ۱۲۵۰ قمری در اصفهان باوجود داشتن ۶۰ پسر، نوه او محمدشاه بهموجب ماده هفت عهدنامه ترکمنچای پادشاه شد و به امر وی چند نفر از شاهزادگان را کور و جمعی را زندانی و چند نفر هم از ترس گرفتاری و کشته شدن به خارج از ایران فرار کردند.
از جمله شاهزادگان فراری هم سلیمان میرزا صاحب مجموعه بود.این مجموعه در حال حاضر جای خود را به دانشکده کشاورزی کرج داده و قسمتهای از بقایای بنای این مجموعه در ضلع جنوبی دانشکده دیده میشود. تنها آثار باقیمانده از گیاهان این باغ قسمتهایی از درختان باقیمانده که چنارهای کهنسالی هستند نیز در قسمت در شمالی و غربی و در مزرعه تحقیقاتی دانشکده دیده میشود.
آدرس : کرج- خیابان شهید کیانپور؛ بلوار امامزاده حسن
Adres: Tehran Province, Karaj, Alborz Province, Karaj, Mesbah, Kianpour Street
Bewerking voorstellen
Bevindt zich in: Agriculture and Natural Resources Campus
کدخبر: 380
عکاس: فریبا کلاهی
خبرنگار: فریبا کلاهی
نویسنده: فریبا کلاهی
تعداد بازدید: 2478