آلاینده های زیست محیطی بیشتر توسط انسان ها به وجود می آیند. به طور کلی آلاینده ها مواد آلوده ای هستند که میزان غلظت آن ها بیشتر از غلظت طبیعی باشد. این مواد آلوده تاثیرات مخربی روی انسان ها و دیگر جاننداران کره زمین دارد. شما قبل از کنترل آلاینده هاباید بدانید چه چیزهایی محیط زیست را آلوده میکنند.

به طور کلی آلاینده های زیست محیطی یعنی افزودن و آمیختن انواع مواد خارجی مضر به بستر آب، هوا و زمین که موجب کاهش کیفیت شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی شود را جز یکی از انواع آلودگی های محیط زیست می دانند. این مواد به طور کلی موجب اختلال در اکوسیستم می شود. این مواد از طریق فعالیت های طبیعی و انسانی وارد محیط زیست می شوند و در آینده یا حال موجب ایجاد مشکل در فعالیت های موجودات زنده می شوند.

انواع آلاینده های زیست محیطی یعنی چی؟

حفاظت از محیط زیست از مسائل مهم و دغدغه های بزرگی بشری است. برای رسیدن به این امر ابتدا باید به شناخت انواع آلودگی محیط زیست پرداخت. در یک تقسیم بندی کلی می توان آلاینده های را براساس موارد زیر تقسیم بندی کرد:

• طبیعی (زلزله، آتشفشان، سیل و …)
• انسان ساخت (صنعتی، شهری و خدماتی، کشاورزی و روستایی)
• نوع ماده آلاینده (جامد، مایع، گاز و بصری)
• منبع پذیرنده آلاینده (آب، هوا و خاک)
• ماهیت آلاینده (شیمیایی، فیزیکی، بصری و بیولوژیکی)

انواع آلاینده های هوا

هوای پاک از طریق پخش شدن چندین مواد آلوده کننده مانند مایع، گاز، جامد و اشعه های پرتوزا و غیر پرتوزا آلوده می شود. این نوع مواد آلودهموجب تغییر زیان باز کیفیت هوا می شود.  آلاینده های زیست محیطی و اکولوژی شهرهای نوین بر یکدیگر تاثیر مستقیم دارد. آلودگی هوا با توجه نوع ماده آلوده کننده به انواع مختلفی تقسیم می شود که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم.

آلودگی هوا با توجه به ماهیت

• ازون
• تغییرات آب و هوایی
• آلاینده های اولیه و ثانویه
• آئروسل

• PAN

• وارونگی دما و حرارتی
• تاثیر گازهای گلخانه ای
• تاثیر جزایر گرمایی
• مه دود فتوشیمیایی

روش های کنترل آلاینده های هوا

• کاهش مونوکسیدهای کربن
• کاهش اکسیدهای نیتروژن
• کاهش اکسیدهای گوگرد

• آلودگی های صوتی

  تحقیقات نشان داده است که صدای با شدت 150 تا 160 دسی بل برای بعضی از جانواران کشنده است. در حالت کلی صدای بسیار بلند در کوتاه مدت منجر به ناشنوایی موقت و در بلند مدت منجر به ناشنوایی دائم می شود. از این رو باید استاندار آلاینده های زیست محیطی رعایت شود.

  راه های کنترل آلاینده های صوتی

  • کنترل در منبع صوتی
  • تجهیزهای حفاظت فردی
  • کنترل در مسیر انتشار صوت

  انواع آلاینده های آب

  با افزایش زندگی شهرنشینی و جمعیت و همچنین رشد افقی شهرها موجب نابودی قتات ها و استفاده از آن ها به عنوان یک راه انتقال فاضلاب شهری شده است. صنعتی شدن نیز باعث انتقال مواد آلوده از بالادست به آب ها شده است که خود از عوامل اصلی و جدی آلودگی آب ها می باشد. به طور کلی وجود و ورود مواد آلوده ای مانند نیترات، کلراید، سولفات و منیزیم موجب تغییرات زیان بار فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آب ها می شود.

  تقسیم بندی آلودگی آب

  • ترکیب ها و زباله های نفتی
  • حرارت
  • رسوبات مختلف
  • مواد رادیواکتیو
  • مواد شیمیایی و صنعتی
  • عوامل بیماری زا
  • مواد غذایی گیاهی
  • زباله های اکسیژن خواه

  آلاینده های خاک

  مواد آلوده مختلفی موجب به هم خوردن توازن شیمیایی و بیولوژیکی خاک می شود. این نوع آلاینده های زیست محیطی نتیجه فعالیت های غیر اصولی زیر است:

  • سموم و آفت کش ها (از طریق آب و مواد غذایی احتمال ورود به زنجیره غذایی انسان را دارد).
  • آبیاری بیش از حد (موجب تجمع آب در قسمت های گودی زمین شده و در نتیجه تبخیر موجب نمک انباشته شده می شود).
  • کوددهی (وارد شدن ترکیبات شیمیایی مانند نیترات و نیتریت به آب های زیرزمینی).
  • دفع غیربهداشتی زباله ها (مواد زائد جامد)
  • دفع غیر بهداشتی و غیراصولی فاضلاب انسانی و صنعتی

  آلودگی های مغناطیسی

  فناوری های جدید موجب ایجاد آلاینده های جدیدی شده است. این نوع آلودگی ناشی از امواج مختلف مانند موارد زیر است:

  • پردازش سیگنال های مغناطیسی دکل ها و ماهواره ها
  • اشعه های موبایل های همراه
  • تشعشعات Wi-Fi

  در بین این نوع آلودگ می توان تشعشعات ناشی از هماهنگ کردن سیگنال های ماهواره ای را عمده ترین و بزرگترین نوع آلاینده مغناطیسی دانست که موجب عوارض جبران ناپذیری در دراز مدت و سردردهای شدید دانست.

  آلاینده بصری

  امروزه با افزایش رشد جمعیت شهرنشین شاهد انباشت زباله ها و پسماندهای مختلف در گوشه و کنار شهرها هستیم. مواد زائد جامد که گاها در ورودی شهرها وجود دارند موجب افزایش حشرات و حیوانات موذی، افزایش و انتقال بیماری از حیوان به انسان، آلودگی های منابع آب های سطحی و زیرزمینی و آلودگی هوا می شود. مرکز پایش آلاینده های زیست محیطی مشهد و تهران به عنوان مجموعه سنجش استاندارد آلودگی های محیط زیست در این دو کلانشهر بزرگ فعالیت دارند تا از افزایش بی رویه آلاینده ها جلوگیری کنند.