دوشنبه، 02 مهر 1403 - 20:23

این معجزه کور می کند شفا نمی دهد!

وقتی یخ مراد بدهد، غار باستانی نابود می شود

به کوهی دگر بود غاری فراخ فرازش کمربست و بن دیولاخ. (گرشاسب نامه )

وقتی یخ مراد بدهد، غار باستانی نابود می شود

آیین باور  - به کوهی دگر بود غاری فراخ

فرازش کمربست و بن دیولاخ. (گرشاسب نامه )

دهخدا می گوید غار یعنی شکاف عمیق در کوه به سوی پَستی، اما اینجا افسانه های محلی می گویند غار یعنی جایی که یخ هایش شفا می دهند؛ بخت باز می کنند، ناباروری را درمان می کنند. یک بار دیگر مانند هر بار و همه جا خرافات به جان حیات و تاریخ افتاده است. غار میلون ها ساله "یخ مراد" به جرم زیبایی و شگفتی برای مردم روستای "کهنه و تکیه" افسانه سازو جادویی شده است. تا آنجا که از پشت خنجرش زده کمرش را شکافته اند و قندیل های یخ باستانی را حتا قالبی به سرقت برده اند که شفایشان دهد. حفره هایی که ایجاد کرده اند دمای غار را که میلیون ها سال ثابت بوده برهم زده و منجر به آب شدن قندیل ها غول آسا و نابودی ابدی استلاگمیت ها و استلاگتیک ها شده اند. 

کاش اندیشه و فکر و نابخردی شان را شفا می داد. به قول فردوسی بزرگ:

در و غار جای کمین شماست

بر و بوم کوه و زمین شماست

صبح زود به دعوت اداره کل محیط زیست استان البرز راهی غار یخ مراد شدیم تا با همراهی گروهی حرفه ای و غار نورد براوردی از وضعیت زیست محیطی غار داشته و نظر کارشناسی برای ثبت جهانی اعلام شود. مدیرکل موزه ها ؛ دبیر کارگروه غار های کشور و چند کارشناس سازمانی دیگر نیز حضور داشتند. چین و شکن جاده چالوس را تا مرز گچسر رفتیم و سمت کهنه ده به غرب رسیدیم.

ابتدا توضیحات تخصصی استاد ..... را شنیدیم و تجهیزات در حدی که موجود بود مانند(دستکش و نور و کلاه ) بین حاضرین توزیع شد . غار یخ مراد از سه تالار بزرگ، سه یخچال زیرزمینی و هفت حلقه چاه تشکیل‌ شده و قسمتی از آن به‌صورت چهار طبقه است.


از صخره های سخت و لغزنده و مرطوب و به شدت زیبای غار بالا رفتیم و چند دالان و گذرگاه پست و بالا را پشت سرگذاشتیم. گاه سربه هوا مراقب بودیم با سقف های کوتاه برخورد نکینم و گاه سربه زیر که در چاله نیفتیم و گاهی دیگر پشت نور نفر مقابل گام برداشتیم . از غار جز زیبایی ندیدم. اما هر گام که برداشتیم رد پای انسان نابخرد و ته سیگار همیشه همراهش، لیوان های یک بار مصرف ، یونولیت و پلاستیک  پیش پایمان بود . دوستان هر کدام با کیسه هایی که داشتند در حد دید و توان زباله ها را جمع کردند اما خجالت از رفتار بی خردانه آدمیزاد با آن سنگ نوشتها و یادگاری گذاشتن هایش مار در پیشگاه طبیعت شرمسار کرد.

اگر صادق باشم خواهم گفت هرگز تمایل ندارم انسان پایش به غار برسد. به هیچ مکان گردشگری ، مادامی که نه عرق طبیعت دیده و نه آموزشی دیده است. 

همانطور که در توضیحات  کارشناسی ویدئو خواهید دید غار آلودگی های باستانی دارد که برای انسان مضر است و بدنش با آن آشنا و آداپته نیست از سوی دیگر انسان آلودگی هایی دارد که وارد غار می کند و منجر به تولیدکپک و تهدید زندگی خفاش ها ودیگر زیستمندان غار می شود. برای همین است که غار نوردان لباس های سرهمی ویژه ای برتن می کنند. 

سنگ بزرگی در دهانه غار وجود دارد که منقش به فسیلی از گونه نرم‌تنان متعلق به دوره سوم زمین‌شناسی به نام کاردیتا است. با استناد به این فسیل می‌توان گفت احتمالا غار یخ مراد ۵۰ میلیون سال پیش در زیر دریا شکل گرفته است؛ گرچه برخی از زمین‌شناسان عمر این غار را ۷۰ تا ۲۳۰ میلیون سال تخمین زده‌اند.

به عنوان خبرنگار و فعال محیط زیست و میراث از تو خواننده فهیم عاجزانه درخواست می کنم تا زمانی که تعریف درست و آموزش و مهارت کافی برای طبیعت‌گردی نداری حضورت را به آن تحمیل نکن. غارهای ایران از نگاه گردشگران تخصصی جهان کثیف ترین و زیباترین! غارهای جهانند و این در مورد جنگلها، بناهای تاریخی،درختان و دیگر میراث فرهنگی و طبیعی کشورمان نیز صادق است.


فریبا کلاهی کارشناس مدیریت جهانگردی/روزنامه نگار

گزارش تصویری این سفر را در بخش فیلم و عکس ببینید

Yakh Morad Cave

غار یخ‌مراد مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در شهرستان کرج، بخش آسارا، ۴ کیلومتری جنوب گچ‌سر واقع شده. این اثر ۱۰ دی ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۶۵۷۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.غار در روستای آزادبر واقع شده و از جاذبه‌های طبیعی استان البرز می‌باشد. دریچه ورودی این غار در ارتفاعات کوه‌های منطقه واقع شده و مسیر غار شیب‌دار و رو به پایین می‌باشد که با رسیدن به اعماق کوه، چشمه‌های یخ‌زده در کف زمین و استالاکتیت‌های اسفنجی غار دیده می‌شود. ارتفاع این غار از سطح دریا در حدود ۲۶۴۰ متر می‌باشد و دهانه غار سه متر پهنا و هشت متر ارتفاع دارد. در ماه‌های اسفند و فروردین، قندیل‌های غار در بهترین وضعیت به سر می‌برند.این غار مطبق است که در میان غارهای ایران کمتر دیده می‌شود. در بخشی از غار چهار طبقه با اختلاف ارتفاع بیش از ۳۰ متر دیده می‌شوند. برای بازدید کامل از این غار نیاز به وسایل حرفه‌ای غارنوردی می‌باشد.

برای مطالعه بیشتر کلبک کنید


جستارهای وابسته


کدخبر: 2151

تعداد بازدید: 1639