پس از ماه‌ها تلاش و کار تخصصی با پیگیری دستگاه قضایی این مهم محقق شد.

حسن بابایی رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در این جلسه گفت: مسئله تالاب صالحیه که ۱۶ هزار هکتار آن در محدوده استان البرز قرار دارد و نیازمند احیا و توجه به مسائل حفاظتی است چندین جلسه در شورای حفظ حقوق بیت المال طرح شد و اقدامات کارشناسی خوبی انجام گرفت.

وی افزود: برای اولین بار در کشور سند حدنگاری تالاب صالحیه به مساحت ۱۶ هزار هکتار در ۱۱ فقره با تولیت سازمان محیط زیست صادر شد و امروز شاهد رونمایی از سند تالاب بودیم. مقرر شده است کارگروهی در سازمان ثبت اسناد تشکیل دهیم تا جلساتی به صورت مستمر با منابع طبیعی و سازمان محیط زیست داشته باشیم.

وی گفت: در حوزه شهرک‌های صنعتی درخواست دارم در زیرساخت‌ها و واگذاری‌ها و فعالیت‌ها قبل از هر اقدام بحث مسائل زیست محیطی را رعایت کنند بحث‌های زیست محیطی در اولویت هستند و موضوع وضعیت تصفیه خانه و پساب‌های شهرک‌های صنعتی اشتهارد نیز با قوت و قدرت پیگیری می‌شود.

 حسین فاضلی هریکندی در آیین رونمایی از سند تالاب صالحیه که در حاشیه جلسه «شورای حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی استان البرز» برگزار شد با اشاره به ویژگی‌های طبیعی و جغرافیایی این تالاب بیان کرد: تالاب صالحیه در مرز استان‌های البرز و قزوین در محدوده‌ای مشترک به وسعت ۴۸ هزار هکتار در شهرستان‌های نظرآباد و آبیک قرار دارد که حدود یک سوم از آن در محدوده شهرستان نظرآباد استان البرز واقع شده است. عدم تأمین حقابه تالاب صالحیه توسط استان‌های همجوار وی «کنترل سیلاب»، «محل ذخیره آب‌های سطحی»، «تأمین آب‌های زیرزمینی»، «ارزش زیستگاهی و ذخایر ژنتیکی»، «جلوگیری از فرسایش خاک»، «کنترل پدیده گرد و غبار و ریزگرد» و «ارزش گردشگری و کمک به اقتصاد محلی» را از جمله عللی برشمرد که موجبات اهمیت تالاب صالحیه می‌شود و در خصوص تهدید‌هایی که متوجه این تالاب است متذکر شد: هم اکنون عدم تأمین حقابه لازم از سوی استان‌های مجاور، احداث زهکش با هدف توسعه بخش کشاورزی بدون مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی و عدم توجه به پیامد‌های زیست محیطی، ورود فاضلاب‌های صنعتی، عدم مدیریت چرای دام و انتشار ریزگرد و گرد و غبار در محدوده‌های بیابانی تالاب از جمله تهدید‌ها هستند.

 رئیس شورای حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی استان البرز با تشریح شرایطی که منجر به ورود دستگاه قضایی در موضوع تالاب صالحیه شد گفت: ابتدا اختلافاتی مابین وزارت نیرو و سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور در خصوص ادعای نمایندگی دولت در تالاب‌های کشور حادث و معاونت حقوقی ریاست جمهوری بر لزوم صدور نمایندگی دولت در تالاب‌ها به نام سازمان حفاظت محیط زیست کشور حل اختلاف کرد، اما با وجود مشکلات تالاب صالحیه، محیط زیست استان پیگیری‌هایی از دستگاه‌های مرتبط از جمله اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری جهت تغییر نمایندگی دولت و صدور اسناد تالاب داشت، ولی به نتیجه نرسید.

وی با اشاره به ورود دادگستری کل استان و شورای حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی استان البرز به موضوع تالاب صالحیه و پیگیری صدور اسناد و تغییر نمایندگی تصریح کرد: این اقدام در راستای اجرای دستورات و تأکیدات رئیس قوه قضاییه مبنی بر «بررسی و احصای مسائل و مشکلات اولویت دار استان با همکاری همه مسئولین استانی» و «اقدام لازم جهت رفع مشکلات با اولویت مسائل مهمتر با همکاری و به کارگیری از ظرفیت سایر دستگاه‌ها»، همچنین در راستای اجرای هدف سوم از برنامه عملیاتی سال جاری دادگستری کل استان البرز مبنی بر حمایت از حقوق عامه و نظارت بر امور محیط زیست و منابع طبیعی و نیز نظارت بر امور ثبتی و حدنگار از حیث رعایت حقوق عامه، انجام شد.

تشکیل کارگروه تخصصی در دادگستری کل استان البرز

فاضلی هریکندی با تبیین اقدامات حمایتی دادگستری کل استان در خصوص اعطای نمایندگی به محیط زیست در موضوع سند تالاب صالحیه اضافه کرد: بدین منظور در جلسه ۲۵ بهمن ۱۴۰۲ شورای حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی استان، مشکلات و تهدیدات متوجه تالاب تبیین و پیشنهادات محیط زیست استان برای برون رفت از مشکلات از جانب مدیرکل محیط زیست استان تبیین شد که به تشکیل کارگروه تخصصی با حضور دستگاه‌های مسئول در دبیرخانه شورا منجر شد.

وی ادامه داد: در جلسه ۲۳ اردیبهشت سال جاری شورای حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی استان، گزارش فعالیت‌های کارگروه تخصصی توسط دادستان مرکز استان و دبیر شورا که نتیجه چندین جلسه تخصصی کارگروه بوده ارائه و پس از بحث و بررسی، در نهایت پیشنهادات مختلفی مطرح و تصویب شد.

رئیس کل دادگستری استان البرز با اشاره به بخشی از پیشنهادات و گام‌های اجرایی برای صدور سند و احیای تالاب صالحیه گفت: بسته پیشنهادی جهت حفظ و حفاظت از محیط زیست و تالاب به تصویب رسید که موارد مربوط به استان اجرایی و در حال اقدام است و با توجه به اینکه تالاب مشترک با استان قزوین است پیشنهادات جهت طرح در شورای حفظ حقوق بیت المال در امور اراضی و منابع طبیعی کشور ارسال شد.

تعقیب قضایی متعرضان به تالاب صالحیه

وی با بیان اینکه مقرر شده است از هرگونه بهره‌برداری در محدوده تالاب صالحیه اعم از احداث سایت و شهرک صنعتی و هرگونه دخل و تصرف در محدوده تالاب بدون رعایت ملاحظات زیست محیطی خودداری شود و در صورت گزارش پیگرد قضایی انجام خواهد شد افزود: به منظور امکان حفاظت از تالاب و اجرای طرح‌های زیست محیطی، مصوب شد که تغییر نمایندگی دولت در تالاب صالحیه از اداره کل منابع طبیعی به اداره کل محیط زیست استان البرز انجام شود؛ با هدف تسریع در اجرای این مصوبه شورا مقرر شد که کارگروه مربوطه که شامل ادارات کل منابع طبیعی و آبخیزداری، محیط زیست، امور اقتصادی و دارایی و ثبت اسناد و املاک استان البرز بوده، زیرنظر دبیرخانه شورا مراحل قانونی تغییر نمایندگی و صدور اسناد به نام اداره کل محیط زیست استان البرز را پیگیری کند.

صدور سند تالاب در ۱۱ پلاک ثبتی به وسعت بیش از ۱۴ هزار هکتار

رئیس دادگستری استان البرز با یادآوری اینکه طرح اولیه موضوع صدور اسناد تالاب صالحیه در جلسه ۲۵ بهمن ماه سال قبل شورا بوده و صدور اسناد هم به تدریج از ۲۳ خردادماه سال جاری آغاز شد بیان کرد: با توجه به اینکه تالاب شامل پلاک‌های ثبتی متعدد و جداگانه هست امروز ما شاهد این هستیم که اسناد تالاب صالحیه در ۱۱ پلاک ثبتی به مساحت حدود ۱۴ هزار و ۳۴۷ هکتار در کمتر از چهار ماه از جانب اداره کل ثبت اسناد و املاک استان البرز با همکاری همه دستگاه‌های مسئول صادر و تحویل اداره کل محیط زیست استان البرز شد و به این ترتیب گام مهمی در تمرکز اقدامات محیط زیست جهت حفظ و احیای تالاب صالحیه برداشته شد.