طول و کیفیت عمر انسان، ارتباط مستقیمی با تغذیه سالم و الگوی زندگی او دارد .

 همه جوامع باوردارند که ارتباط مستقیمی بین  سبک زندگی و تغذیه سالم انسان با طول عمر و افزایش معیار امید به زندگی او وجود دارد و جوامع چاق و بی تحرک، بیماری و مرگ بیشتری را تجربه خواهد کرد.

غذای سالم در مجموعه ای شامل خرید مواد اولیه، نگهداری و طبخ تعربف می شود. نحوه رشدگیاهان و میوه ها و تولید ماده غذایی که خریداری می شود و نحوه نگهداری قبل از خرید تا زمان پخت معیارهایی است که می تواند غذای سالم را به غذای ناسالم تبدیل کند. به طور ویژه می توان موادپروتئینی را مثال زد که هنگام خرید بوی نامطبوعی نداشته باشد. بافت ظاهری منسجم و خوبی داشته و تغییر رنگ نیز نداده باشد.

در گام بعدی باید دقت کنیم نحوه پخت غذا سالم باشد. در شیوه طبخ کباب ماده سالم بلافاصله تبدیل به غذای ناسالم می شود به ویژه که با سوختگی همراه شود. وقتی چربی غذا بسوزد سرطان زا می شود و هنگامی که گوشت روی ذغال کبابی می شود آغشته به دودی می شود که روی غذا می نشیند که این هم سرطان زاست. تاکید می شود غذا ترجیحا روی گاز کبابی شود اگر هم از ذغال استفاده شد ماده غذایی به هیچ وجه تماس مستقیم با ذغال نداشته باشند. یعنی حتماباید فاصله لازم رعایت شود. هر ماده ای که حامل چربی باشد و قرار است کبابی شود باید به صورت یکنواخت پخته شود و گردش داشته باشد. یا از کباب گردان استفاده شود زیرا مواد آلوده و باکتری ها از قسمت خام وارد قسمت پخته می شوند . بنابراین گردش یکنواخت منجر به حرارت دیدن و پختن همه قسمتهای ماده غذایی می شود. قسمت سوختگی هم حتما باید جدا شود.

از سوی دیگر علی رغم اینکه همه چربی ها مضر نیستند و چربی هایی چون کلزا، آفتابگردان، زیتون سالم و مفید هستند اگر طولانی مدت در منزل نگهداری شوند افت پیدا می کنند نکته دیگر استفاده طولانی مدت از روغنهای آفتابگردان و ذرت می تواند امگا 6 خون را خیلی بالا ببرد و یک فاکتور انعقادی است که مشکلات عروقی را بوجود می آورد.

به طور کلی تغذیه در پیشگیری و درمان همه بیماری ها نقش دارد دربعضی دوره های زندگی نقش آن پر رنگ تر یا کم رنگ تر می شود.

طی دوره بارداری ، سن بلوغ وکودکان زیر 5 تغذیه  بسیار بسیار اهمیت حیاتی دارد. حتی قبل از اقدام به بارداری و بعد از آن توصیه می شود هر سه ماه یکبار با توجه به تغییرات نیازهای دوره ای بارداری از مشاوره متخصص تغذیه بهرمند شوند. همچنین در دوره شیردهی که به دو دوره 6 ماهه تقسیم می شود. نیازهای متفاوت رژیم غذایی  کودک و مادر ایجاب می کند تحت نظارت متخصص تغذیه قرار بگیرند . زیرا برخی کمبودهای مواد غذایی در دوره بارداری می تواند روی جنین اثرات برگشت ناپذیری داشته در موارد شدید به سقط و مرده زایی بیانجامد. مانند اسید فولیک که فوق العاده در این ایام اهمیت دارد . اما برخی کمبودها مانند دی (D) می تواند منجر به نرمی استخوان شود که بعد از تولد با قطره خوراکی جبران پذیر است.

کودکان زیر 5 سال با چک آپ های دوره ای و حساسیت مادران در امر سلامت کودک، زیر نظر متخصص قرار می گیرند در صورت بروز هرگونه مشکلی به موقع درمان می شوند اما از نظر نمودار رشد چاقی یا لاغری کودک چنانچه انحراف معیاری وجود داشته باشد علاوه بر متخصص اطفال باید از متخصص تغذیه کمک گرفته شود.

در زمینه بیماری هایی چون فشار خون و دیابت تغذیه سالم نقش مستقیم و بسیار مهمی می تواند داشته باشد به ویژه کنترل نمک پنهان مانند سدیم که در خود ماده غذایی وجود دارد، یا نمکی که هنگام پخت استفاده می شود. ترشی، خیارشور، کنسرو ها و رب و سس همگی نمک دارند یا حتی خوراکی های بسته بندی که میزان نمک آن به صورت خطوط رنگی روی آن درج شده است .میزان مجاز مصرف نمک روزانه برای افراد سالم 5 گرم  و برای افراد دارای فشار خون 3 گرم است .

جایگاه و نقش کارشناس تغذیه در بیمارستان ها نیز انکار نا پذیر است تا جایی که به ازای هر 100 تخت بیمار ،یک کارشناس تغذیه وجود دارد و کمتر بیمارستانی استکه از کارشناس تغذیه بهرمند نباشد و جای تشکر دارد از تلاش کسانی که اهمیت این تخصص را معرفی و لزوم حضورش را در بیمارستانها پیگیری کردند تا در کنار متخصصین درمانگر برنامه غذایی مناسب با آن طراحی و ارائه شود. امیدواریم در آینده پزشکان درخواستهای بیشتری برای مشاوره کارشناس تغذیه داشته باشند تا روال بهرمندی از این تخصص بهتر جابیفتد.

در پایان باید متذکر شویم سهل انگاری در تهیه و طبخ غذایی که می خوریم به هیچ وجه پذیرفته نیست و نمی توانیم با خود بگوییم امروز غذای ناسالم و فست فودم را می خورم فردا رژیم می گیرم. یا بچه من کوچک است فعلا هر چه دوست دارد بخورد بعدا یاد می گیرد که چه غذایی سالم است.

اصلاح سبک زندگی و خوردن غذای سالم و تحرکات فیزیکی از همین الان باید شروع شود و هیچ موضوع مرتبط با سلامتی ما نباید به فردا موکول شود یعنی از دوران جنینی و تولد تا دوران کودکی و جوانی و باروری تا سالمندی هر دوره اززندگی ما تغذیه مناسب خودش را می خواهد و باید حتمن از مشاوره متخصصان تغذیه بهرمندشویم و بپذیریم همانطور که برای ضعف چشم یا بیماری داخلی و هرچیز مسئله دیگر به پزشک مراجعه می کنیم، برای تناسب وزن و تهیه برنامه غذایی مناسب با شرایط فردی و بیماری هایمان باید مشورت متخصصان تغذیه را نیز بشنویم و مطالب موجود در فضای مجازی نمی تواند برای همه مناسب. باشد زیرا هرکسی ویژگی های خاص خود را دارد اما در شبکه های مجازی تجارب شخصی افراد از وضعیت خودشان است که به اشتراک گذاشته می شود.

مرضیه خلیلی کارشناس ارشد تغذیه